Πρόστιμα «Φωτιά» για Χιλιάδες Έλληνες Ιδιοκτήτες Ελαιοδέντρων: Υποχρεωτική η Δήλωση, Ακόμη και για Μηδενική Παραγωγή.
Χιλιάδες Έλληνες που διαθέτουν 21 ή περισσότερα ελαιόδεντρα βρίσκονται αντιμέτωποι με τη νέα ρύθμιση του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, η οποία καθιστά υποχρεωτική τη δήλωση στο Ελαιοκομικό Μητρώο και, εν συνεχεία, τη Δήλωση Συγκομιδής ελιάς/ελαιολάδου, ακόμα και αν δεν έχουν παραγωγή ή βγάζουν λάδι μόνο για τις προσωπικές τους ανάγκες.
Η ρύθμιση, που ενεργοποιείται με την ΚΥΑ 77979/2025, αποσκοπεί στην ψηφιοποίηση της παραγωγής, τον έλεγχο της εμπορικής αλυσίδας και τη διασφάλιση της ποιότητας του ελαιολάδου, σύμφωνα με την κοινοτική και εθνική νομοθεσία. Η μη συμμόρφωση επισύρει διοικητικά πρόστιμα από 100 έως 5.000 ευρώ, ανάλογα με το μέγεθος της εκμετάλλευσης.
Οι Βασικές Υποχρεώσεις και οι Προθεσμίες
1. Επικαιροποίηση Ελαιοκομικού Μητρώου:
- Προθεσμία: Μέχρι τον Μάρτιο του 2026 πρέπει να υποβληθεί δήλωση στην πλατφόρμα του Ελαιοκομικού Μητρώου από όσους έχουν 21 ελαιόδεντρα και πάνω.
2. Υποχρεωτική Δήλωση Συγκομιδής:
- Έναρξη Υποχρέωσης: Από την 1η Οκτωβρίου 2026 (για την επόμενη ελαιοκομική περίοδο) καθίσταται υποχρεωτική η ψηφιακή υποβολή δήλωσης συγκομιδής.
- Περίοδος Υποβολής: Από 1η Οκτωβρίου κάθε έτους έως την 31η Μαΐου του επόμενου έτους.
- Σημαντικό: Η δήλωση είναι υποχρεωτική ακόμη και όταν η παραγωγή είναι μηδενική (μηδενική δήλωση).
- Διαδικασία: Γίνεται μέσω της ηλεκτρονικής εφαρμογής του ΥΠΑΑΤ στην Ενιαία Ψηφιακή Πύλη της Δημόσιας Διοίκησης (gov.gr – ΕΨΠ) με χρήση κωδικών Taxisnet, αμέσως μετά την ολοκλήρωση της συγκομιδής και παράδοσης του καρπού.
Τι Συμβαίνει με τους Μικροϊδιοκτήτες;
Το «φράγμα» για την εφαρμογή της υποχρέωσης ορίζεται στα 21 ελαιόδεντρα.
- Υπόχρεοι: Όσοι κατέχουν ελαιοτεμάχιο με 21 ή περισσότερα ελαιόδεντρα.
- Εξαίρεση: Οι ιδιοκτήτες που διαθέτουν έως 20 δέντρα (διάσπαρτα ή σε μικρό κτήμα) δεν έχουν υποχρέωση υποβολής δήλωσης. Ωστόσο, συνιστάται η επιβεβαίωση με τις αρμόδιες αρχές.
Τα Πρόστιμα για Παραλείψεις και Ανακρίβειες
Τα πρόστιμα για μη συμμόρφωση θα τεθούν σε ισχύ από το 2026 (για τη δήλωση της ελαιοκομικής περιόδου 2026-2027) και κλιμακώνονται ανάλογα με το μέγεθος της εκμετάλλευσης, ενώ προβλέπονται κυρώσεις και για ανακριβείς δηλώσεις.
| Πλήθος Ελαιοδέντρων | Πρόστιμο για Μη Υποβολή Δήλωσης |
| 21 έως 50 | 100 ευρώ |
| 51 έως 100 | 500 ευρώ |
| 101 έως 500 | 1.000 ευρώ |
| 501 έως 1.000 | 3.000 ευρώ |
| Άνω των 1.001 | 5.000 ευρώ |
Επιπλέον, προβλέπονται μεγάλες κυρώσεις για:
- Ανακριβή δήλωση αριθμού ελαιοδένδρων: 60 ευρώ ανά δένδρο που υπερβαίνει ή υπολείπεται του πραγματικού αριθμού.
- Ανακριβή δήλωση ποσοτήτων:
- 60 ευρώ ανά 100 κιλά για καρπό προς ελαιοποίηση.
- 150 ευρώ ανά 100 κιλά για καρπό προς επιτραπέζια ελιά.
- Σε περίπτωση επανάληψης μη συμμορφώσεων, τα πρόστιμα προσαυξάνονται κατά 50%.
Η υποχρέωση αυτή αποτελεί μέρος της ευρύτερης προσπάθειας του ΥΠΑΑΤ για τη δημιουργία ενός αξιόπιστου μητρώου και την πάταξη των αθέμιτων πρακτικών στην παραγωγή και εμπορία του ελαιολάδου. Οι παραγωγοί οφείλουν να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί με τις προθεσμίες και την ακρίβεια των στοιχείων που δηλώνουν, καθώς οι έλεγχοι θα πραγματοποιούνται ετησίως σε δείγμα τουλάχιστον 5% των δηλώσεων.
